Prawo autorskie

Prawo autorskie 

1. Prawo autorskie - pojęcie prawnicze oznaczające ogól praw przysługujących autorowi dowolnego utworu, upoważniającego do decydowania o sposobie użytkowania dzieła i czerpania z niego korzyści. W Polsce prawo to reguluje Ustawa o prawie autorskim z 4 lutego 1994 r.

2. Utwór - termin prawniczy z zakresu prawa autorskiego wyróżniający się spośród innych utworów np. dokument, plik muzyczny.

3. Licencja - to umowa (dokument prawny) w której autor lub ktokolwiek inny posiadający prawa autorskie określa warunki, na jakich pozwala korzystać ze swojego dzieła.
Rodzaje licencji: 

freeware - program rozpowszechniany na tej licencji jest bezpłatny, można go używać bez żadnych ograniczeń, jednak autor zachowuje prawa autorskie. Jeśli udostępniamy taki program należy podać informację o jego twórcy.  

public domain (domena publiczna) - rodzaj licencji, przy której dzieło oddane jest jako dobro publiczne. Autor zrzeka się swoich praw autorskich. Program można rozpowszechniać dowolnie, nawet bez podawania autora. adware - programy z tą licencją są bezpłatne, choć objęte prawami autorskimi. Ich dystrybutorzy czerpią zyski z reklam, które są wyświetlane w czasie pracy takich programów lub z informacji, które program wysyła do nich z naszego komputera.  

shareware - w przypadku tego rodzaju licencji, autorzy zgadzają się na rozpowszechnianie ich dzieł do testów. Każdy może wejść w posiadanie tego typu programu przed jego zakupem, co pozwala na jego gruntowne wypróbowanie cardware - to określenie rodzaju licencji, w której autor zachowuje swoje prawa autorskie, pozwala na swobodne rozpowszechnianie programu, nie obciążając go żadnymi opłatami. Jedyne na co liczy autor, to dobrowolne wysłanie mu kartki pocztowej, najlepiej z widokiem naszych okolic i opinią na temat programu. GNU General Public Licence (GNU GPL) - to powszechna licencja publiczna, spotykana najczęściej w środowisku Linuksa. Licencja ta zakłada, że program nią objęty musi być rozpowszechniany wraz z jego kodem źródłowym, ponieważ każdy ma prawo modyfikować i udoskonalać te programy. Jeśli zmienimy coś w kodzie programu, to przekazując go do dalszej dystrybucji, powinniśmy dołączyć także kod oryginalny. demo (demonstracja) - niepełna wersja programu, która jest udostępniania bezpłatnie w celu rozreklamowania produktu. trial (próba) - programy z tą licencją mogą być używane tylko przez z góry ustalony czas (zazwyczaj 7 - 90 dni).

4. Odpowiedzialność karna: 

- włamywanie się do komputera - podrzucanie wirusa - piractwo komputerowe 

5. Dozwolony użytek prywatny 

- udostępnianie RTV - radio internetowe - przedruki - cytaty 

6. Zasady korzystania z cudzych materiałów.

Czego nie możemy robić? 1. Zamieszczenie (na własnej witrynie) cudzego tekstu i podpisanie go własnym nazwiskiem - najbardziej prymitywny plagiat, ale wcale nie wyjątkowy. 2. Zamieszczenie cudzego tekstu bez podania autora. 3. Wplatanie do własnych tekstów twórczych fragmentów cudzych tekstów jako własnych. Takie fragmenty mogą się znaleźć w naszym tekście, ale ujęte w cudzysłów oraz właściwie opisane (autor, źródło fragmentu, jeśli jest to strona internetowa - wraz z podaniem linka). 4. Przywłaszczanie sobie cudzych skryptów czy appletów. 5. Przywłaszczanie (elementów) grafiki stworzonej dla innej witryny. 6. Przeróbka i łączenie cudzych utworów (tekstów) bez zgody i wiedzy autora. Jest to złamanie prawa autora do integralności jego utworu (ustawa mówi o nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnym wykorzystaniu). 7. Przywłaszczanie sobie cudzych rozwiązań technicznych i webmasterskich w organizacji innego serwisu, sposobu jego funkcjonowania, interface'u, newslettera itd. Przy takich zapożyczeniach minimum będzie wspomnienie w jakimś opisie strony lub twórców strony o źródle inspiracji lub wzorze na którym (częściowo) opierają się rozwiązania danej witryny internetowej. 8. Zamieszczenie cudzego tekstu bez zgody autora (licencji autorskoprawnej). Nie czynimy zadość prawu autorskiemu oraz dobrym obyczajom, jeśli cudzy tekst kopiujemy na swoją witrynę bez zgody autora, lecz ze szczegółowym opisem autora i źródła. Autor może nie chcieć publikacji w danym miejscu w Sieci i ma do tego całkowite i nienaruszalne prawo. Autor może sobie nie życzyć, aby jego tekst znalazł się w jakimś niekorzystnym kontekście lub z innych względów nie życzyć sobie publikacji na jakiejś witrynie. 9. Zamieszczenie cudzego tekstu bez linka źródłowego (miejsca pierwotnej publikacji w Internecie), zwłaszcza problem ten dotyczy "przytaczania" tekstów na różnych forach - moderatorzy nawet największych forów niepomiernie więcej uwagi zwracają na to, aby nie przemknął się link innej strony, niż na to, aby nie przepuszczać "wypowiedzi" polegających na wklejaniu cudzych tekstów (zdarza się, że bez podania autora oraz linka źródłowego).

Co możemy rozpowszechniać?

Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji: 1. Już rozpowszechnione:
    a. sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
    b. aktualne artykuły i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne,
    c. aktualne zdjęcia reporterskie, 2. Krótkie wyciągi ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi, o których mowa w pkt. 1 lit. a/ i b/, 3. Przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych, 4. Mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach ; nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby 5. Krótkie streszczenia rozpowszechnianych utworów."